بنام خدا

 آنچه که امروز بنام رفتار اخلاقی و وجدان شغلی و کاری (Occupational Ethics) در جامعه ما شناخته و از آن یاد می شود و باید در همه شؤونات حرفه ای و کاری افراد و شرکت ها فراگیر باشد، سالهای زیادی است که در بسیاری از کشورهای پیشرفته، در جوامع صنعتی، کشاورزی و حتی برخی از رشته های دانشگاهی مانند پزشکی و برخی شاخه های وابسته به آن و... به صورت کاملاً نهادینه و باورمند در آمده است (گفتنی است که در پیشینه فرهنگ و تمدن ایران زمین نسبت به کشورهای دیگر، همکاری درست و کار با کیفیت و خداپسندانه در جایگاه برتر بوده است). در همه کشورها در زمینه پزشکی، در پایان دوره تحصیلی، دانش آموختگان آن رشته ها در این زمینه سوگند یاد کرده که از اصول اخلاقی و رفتار حرفه ای مربوط به کار و پیشه خود پیروی نمایند. در بسیاری از کشورها نیز دیده می شود که برای برخی از شاخه های کاری و تحصیلی هم آیین نامه های اخلاقی حرفه ای به میان آمده است که برای نمونه FIDIC (فدراسیون بین المللی مهندسان مشاور) نیز یک منشور در برگیرنده آیین اخلاق حرفه ای برای اعضای حرفه مهندسی فراهم نموده که همه اعضا به اصول نوشته شده در آن متعهدانه باور دارند و این اصول در رفتار آنها بنیادین می باشد. این اصول عبارت است از:

• مسؤولیت در برابر اجتماع و حرفه
• شایستگی
• درستکاری
• بی طرفی
• انصاف با دیگران

در زیر هر یک از این اصول برخی موارد آمده است مانند:

• همواره آبرو و دوام و اعتبار حرفه (کار و پیشه خود) را نگاه دارد.
• از ارایه خدماتی که شایستگی و صلاحیت انجام آنرا ندارد، خودداری نماید.
• نه با بی احتیاطی و نه از روی عمد کاری نکند که آسیبی به اعتبار و کسب و کار دیگران بزند.
• به طور مستقیم یا غیر مستقیم تلاش نکند که جای مهندس مشاور دیگری را که برای کار خاصی انتخاب شده را بگیرد- و در ادامه موارد اخلاقی دیگر... .

 و آنچه که بهانه ای شده تا از دیدگاه زمینه کاری مربوط به خودمان به این موضوع بسیار مهم بپردازیم، بد رفتاری و بد اخلاقی های شغلی و رفتارهای غیر حرفه ای می باشد که امروزه به طور پیشرونده ای گریبان گیر برخی شرکت ها، مراکز و مؤسسات آموزشی، آزمایشگاههای فنی، مهندسان و به ویژه افراد در ارتباط با فعالیت های فنی و آموزشی (چه به صورت آزاد و چه مشغول به کار در اینگونه مراکز و...) شده است.

موردی که باید به طور ویژه بررسی و به آن پرداخته شود و نیز در جای خود هشدار داده شود، مربوط به برخی شرکت ها و مراکز و مؤسسات آموزشی و آزمایشگاهی و نیز افراد دارای صلاحییت!!! برای برگزاری دوره های آموزشی فنی (به ویژه در شاخه های  LEVELهای جوش و آزمایشهای غیر مخرب) می باشد.

بر پایه مراجع فنی و آموزشی معتبری مانند؛ AWS, ASNT, CSWIP و... فردی که در هر یک شاخه های بازرسی فنی جوش آموزش دیده و در پایان پس از گذراندن آزمون و قبولی در آن، گواهینامه و یا مجوز کار و یا ارایه آموزش در آن رشته را گرفته باید از نظر اخلاق و رفتار حرفه ای (Ethics) نیز شایستگی لازم را داشته باشد و مقررات و ضوابط (که بعضی از آنها جایی هم نوشته نشده) مربوط به اخلاق و شؤونات حرفه ای را چه در کار و چه در آموزش رعایت نماید.

این در حالی است که امروزه دیده و شنیده می شود که افرادی در کشورمان اقدام به برگزاری دوره های آموزشی در زیر حد استانداردهای آموزشی (هم از دید کیفیت و هم زمان لازم و مورد نظر سازمانهای نام برده شده) می نمایند و بدتر از آن برخی افراد (دارندگان Level III) بی آنکه کلاس و دوره آموزشی برگزار کنند و بی آنکه هیچ گونه آزمونی از فرد شرکت کننده در دوره (در اصل فرد درخواست کننده گواهینامه دوره)، اقدام به صدور گواهینامه Level II برای فرد یا افراد نموده اند.

پیامدهای اینگونه رفتارهای غیر اخلاقی و غیر حرفه ای سوداگرانه در آینده بسیار نزدیک نشان داده می شود که اگرچه از هم اکنون نیز پژواک آن از زبان کارفرمایان از درون پروژه ها و کارگاههای صنعتی دور و نزدیک به گوش می رسد. این زنگ خطری برای جامعه صنعتی، کارفرمایان، مراکز و مؤسسات آموزشی و آزمایشگاهی است که هرچه زودتر با این پدیده  غیر حرفه ای و دور از وجدان کاری برخورد جدی و قاطع نمایند.

یک راه که در گام نخست می توان برای برخورد با این پدیده، پیش روی جامعه صنعت و کارفرمایان در پروژه ها و کارگاه های صنعتی گذاشت این است که آنها می توانند افرادی را که در زیر مجموعه خود در نظر دارند برای آموزش دیدن و گرفتن گواهینامه (Level) در دوره های بازرسی و آزمایشهای غیر مخرب بفرستند، تنها آنها را به مراکز و مؤسسات آموزشی مجاز معرفی نموده و همچنین برای آن دسته از افراد که نیاز به استخدام آنها با اینگونه گواهینامه ها دارند نیز شرط داشتن گواهینامه از چنین مراکزی را در نظر گیرند و حتی از آن مراکز و مؤسسات نیز استعلام نمایند.

گام بعدی برای برخورد با این پدیده، هشدار دادن به اینگونه افراد و مراکز و... می باشد که با این کار نه تنها بر خلاف اخلاق حرفه ای و کاری رفتار کرده اند و آبرو و پایداری حرفه ای خود و دیگران را به خطر انداخته اند بلکه دور نیست که این کارشان برای آبرو و اعتبار جامعه صنعتی و دانشگاهی و آموزشی کشور و نیز سازمانها و افراد حقیقی و حقوقی معتبر در عرصه و زمینه بین المللی نیز خطر ساز و گران تمام شود و اصطلاحاً دود آن به چشم همگان خواهد رفت.

در این راستا انجمن جوشکاری و آزمایشهای غیر مخرب ایران به عنوان یکی از نخستین متولیان و دست اندرکاران این بخش از صنعت بیکار ننشسته و برای برخورد جدی و قاطع و هرچه سریع تر  با این پدیده زشت، گامهای عملی دیگری برای انجام دادن در نظر دارد و در این راه آماده همکاری با دیگر انجمن ها، سازمانها و نهادهای مربوط و نیز جامعه صنعتی و کارفرمایان گرامی می باشد.